ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 27 ខែតុលា 2011
ដោយ ម៉ែន គឹមសេង
វីអូអេ ខ្មែរ | វ៉ាស៊ីនតោន
ស្តាប់ព័ត៌មាន៖ រាយការណ៍ដោយ ម៉ែន គីមសេង ថ្ងៃទី២៨ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១១
MP3 | Windows Media
មានសម្ពាធកាន់តែច្រើនឡើងៗទាមទារឱ្យអង្គការសហប្រជាជាតិបង្ហាញពីតួនាទីនាំមុខ ព្រមទាំងដាក់ការគាបសង្កត់លើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីឱ្យតុលាការខ្មែរក្រហមដំណើរការទៅមុខដោយគ្មានការជ្រៀតជ្រែកផ្សេងៗ។
សាលាក្តី ខ្មែរ ក្រហម កំពុង ត្រៀម រៀបចំ កាត់ ក្តី សំណុំ រឿង លេខ ០០២ នៅ ខែ ក្រោយ ប៉ុន្តែ នៅ មាន ការ ប្រទាំង ប្រទើស គ្នា ក្នុង សំណុំ រឿង លេខ ០០៣ និង ០០៤។ (រូបថត៖ AP)
ការស្នើនេះកើតឡើងក្រោយពីមានការលាលែងជាបន្តបន្ទាប់របស់មន្ត្រីក្នុងតុលាការខ្មែរក្រហម ជាពិសេសនៅពេលចុងក្រោយនេះគឺលោកចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិ Siegfried Blunk ដែលបានប្រកាសជាសាធារណៈពីការលូកដៃរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចូលក្នុងកិច្ចការរបស់តុលាការ តាមរយៈការថ្លែងជាសាធារណៈនិងតាមបណ្តាញសារព័ត៌មាន ដែលបង្ហាញពីចេតនាក្នុងការរារាំងមិនឱ្យមានការស៊ើបអង្កេតលើសពីជនជាប់ចោទនាពេលបច្ចុប្បន្នក្នុងសំណុំរឿងលេខ០០១និង០០២។
លោក បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នក វិភាគ ឯករាជ្យ ។ (Courtesy of Lao Monghay)
លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគឯករាជ្យ បានស្នើឡើងថា អង្គការសហប្រជាជាតិគួរតែប្រកាន់យកវិធានការក្តៅ ដោយពង្រឹងតាមអ្វី ដែលភាគីទាំងពីរបានព្រមព្រៀងគ្នានៅពេលរៀបចំបង្កើតសាលាក្តីខ្មែរក្រហមនោះ គឺការទុកឱ្យតុលាការបំពេញការងារប្រកបដោយឯករាជ្យ ហើយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាជាអ្នកជួយសម្រួលឱ្យដំណើរការប្រព្រឹត្តទៅដោយគ្មានការរំខាន។
«អង្គការសហប្រជាជាតិត្រូវតែម៉ឺងម៉ាត់ឡើង ដើម្បីឱ្យមានការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងដែលមានជាមួយគ្នា។ បើនិយាយភាសាក្មេងនិងចាស់គឺថា បើលូកដៃចូលមកគឺទះដៃ»។
លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ បានពន្យល់ថា កន្លងមកអង្គការសហប្រជាជាតិបានបញ្ចេញប្រតិកម្មតាមរបៀបការទូតចំពោះទង្វើខុសឆ្គងរបស់រដ្ឋាភិបាល ប៉ុន្តែបើតាមលោកយល់ សម្រាប់ការងារតុលាការអង្គការសហប្រជាជាតិមិនគួរប្រើភាសាការទូតខ្លាំងពេកទេ។
លោក Siegfried Blunk ដែល បាន លាលែង ពី តំណែង ជា ចៅក្រម ស៊ើបអង្កេត អន្តរជាតិនៃសាលាក្តី ខ្មែរក្រហម កាលពី ពេល ថ្មីៗនេះ។ (REUTERS)
ការលាលែងពីតំណែងរបស់ចៅក្រម Blunk បាននាំឱ្យអគ្គលេខាធិការរងអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកផ្នែកច្បាប់គឺលោកស្រីPatricia O’brien ចុះទៅប្រទេសកម្ពុជា ដោយផ្ទាល់ដើម្បីជួបជាមួយមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីស្នើសុំកុំឱ្យធ្វើអត្ថាធិប្បាយណាបន្តទៀតដែលគេអាចយល់ថា រារាំងដល់ឯករាជ្យភាពរបស់តុលាការ។ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោយរួមទាំងលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីហ៊ុន សែនផង ធ្លាប់បានបញ្ជាក់ម្តងហើយម្តងទៀត ដោយសម្តែងការជំទាស់ទៅនឹងការស៊ើបអង្កេតលើសពីសំណុំរឿងចំនួនពីរនាពេលបច្ចុប្បន្នជាពិសេសទាក់ទងនឹងករណីលេខ០០៣និង០០៤ដែលមានជនសង្ស័យប្រាំនាក់បន្ថែមទៀត។
លោក ឆាំង យុ នាយក មជ្ឈមណ្ឌល ឯកសារ កម្ពុជា។ (AP)
លោក ឆាំង យុ នាយកមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា បញ្ជាក់ថា មានបញ្ហាលើសពីការលូកដៃពីរដ្ឋាភិបាល ហើយបានស្នើសុំឱ្យអង្គការសហប្រជាជាតិបើកការស៊ើបអង្កេតមួយទៅលើការិយាល័យរបស់សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតទាំងស្រុងតែម្តងដើម្បីពង្រឹងភាពដឹកនាំរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ លោកយល់ថាការដែលបន្ទោស ឬដាក់បន្ទុកទៅលើការជ្រៀតជ្រែករបស់រដ្ឋាភិបាលនេះជាការងាកចេញអំពីការណ៍ពិតដែលកំពុងកើតមាននៅក្នុងការិយាល័យសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត។
«ការណ៍ពិតគឺមានភាពមិនប្រក្រតីក្នុងការិយាល័យនេះ ដែលវាប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរទៅនឹងដំណើរការសវនាការ ក៏ដូចជាលទ្ធផលរបស់តុលាការនេះដែរ។ ការដែលអ.ស.បចុះទៅហ្នឹងគឺថា បង្ហាញអំពីភាពវិជ្ជមាន ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញគឺការចុះ ទៅ ការដាក់សម្ពាធទៅលើរដ្ឋាភិបាលគឺវាធ្វើឱ្យសាធារណជនងាកចេញពីបញ្ហាដែលកំពុងតែប្រឈម ហើយការធ្វើបែបនេះបង្ហាញពីភាពខ្សោយរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅក្នុងការផ្តល់នូវភាពដឹកនាំមួយដើម្បីឱ្យតុលាការនេះធានាបាននូវស្តង់ដារអន្តរជាតិមួយ»។
យោងតាមសេចក្តីរាយការណ៍នានាឱ្យដឹងថា ការិយាល័យសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតបានប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាមួយចំនួនដែលមានទាក់ទងនឹងការចុះកាលបរិច្ឆេទបន្លំ គឺចុះថយក្រោយវិញ ខុសពីកាលបរិច្ឆេទពិត និងខកខានមិនបានជូនដំណឹងឱ្យបានត្រឹមត្រូវដល់មេធាវីការពារក្តី ប៉ុន្តែការលើកឡើងនេះត្រូវបានការិយាល័យនេះបដិសេធភ្លាមៗដែរ។
លោក ឡុង បញ្ញាវុធ មន្រ្តីសម្របសម្រួលគម្រោងគំនិតផ្តួចផ្តើមសង្គមយុត្តិធម៌បើកចំហ បានបញ្ជាក់ថា អង្គការសហប្រជាជាតិពុំបានធ្វើកិច្ចការឱ្យបានហ្មត់ចត់ហើយហាក់ដូចជាគេចចេញពីបញ្ហាធំៗដែលសាលាក្តីប្រឈមកន្លងមក ដើម្បី«ធានាថា តុលាការនេះធ្វើតាមស្តង់ដារអន្តរជាតិ»។
លោក ឡុង បញ្ញាវុធ បានលើកឧទាហរណ៍ពីការខកខាននោះ មានដូចជា ការប្រព្រឹត្តិអំពើពុករលួយកន្លងមកដែលមិនមានការស៊ើបអង្កេតហ្មត់ចត់ ត្រឹមត្រូវ ការយឺតយ៉ាវរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងការទទួលស្គាល់តាំងពីដំបូងទីថាមានការចូលជ្រៀតជ្រែកផ្នែកនយោបាយ ឬក៏នៅពេលដែលចៅក្រមតវ៉ាថា ពួកគេមិនអាចបំពេញមុខងារតាមការកំណត់បាន តែត្រូវអង្គការសហប្រជាជាតិយល់ថា ដោយសារតែសមត្ថភាពរបស់បុគ្គលនោះជាដើម។
«បញ្ហានេះយើងអាចបង្ហាញឱ្យឃើញថា ខាងអង្គការសហប្រជាជាតិហាក់ដូចជាមិនបានយកចិត្តទុកដាក់ឱ្យបានស៊ីជម្រៅ ទាក់ទងនឹងដំណើរការរបស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហម ហើយហាក់ដូចជាបង្ហាញឱ្យឃើញថា គាត់យកអ្វីដែលជោគជ័យអ្វីដែលបរាជ័យ ឬក៏មិនដំណើរការបានល្អគាត់ថា នេះជាបញ្ហារបស់កម្ពុជាដែលខុសអំពីភាគីនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងដែលគួរជាភាគីស្មើគ្នា និងទទួលខុសត្រូវរួមគ្នាចំពោះជោគជ័យនិងបរាជ័យរបស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហម»។
លោក ឡុង បញ្ហាវុធ យល់ថា ការរកមនុស្សថ្មីមកជំនួសអ្នកដែលលាលែងពីតំណែង និងការគ្រាន់តែចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍បញ្ជាក់ថា មានការលូកដៃចូលកិច្ចការតុលាការគឺមិនមែនជាដំណោះស្រាយពិតប្រាកដទេ។
លោក ហ្វាហាន ហាក់ (Fahan Haq) អ្នកនាំពាក្យអង្គការសហប្រជាជាតិបានបញ្ជាក់ថា រហូតមកដល់ពេលនេះគឺអង្គការសហប្រជាជាតិស្នើសុំកុំឱ្យមានការចូលជ្រៀតជ្រែកក្នុងកិច្ចការរបស់តុលាការជាមុនសិន មុននឹងស្វែងរកវិធីដោះស្រាយថា តើនឹងត្រូវធ្វើយ៉ាងណាទៀត។
«ដូចលោកដឹងហើយថា លោកស្រី O’brien បានទៅទស្សនកិច្ច ក្រោយពីលោកចៅក្រម Blunk បានលាសុំឈប់ពីការងារ ហើយលោកស្រីបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ពីការព្រួយបារម្ភរបស់គាត់អំពីការវិវត្តថ្មីៗនេះនៅឯសាលាក្តី ហើយចំណុចសំខាន់នោះគឺថា អង្គការសហប្រជាជាតិបន្តអំពាវឱ្យគ្រប់ៗគ្នាគោរព និងគាំទ្របូរណភាព និងឯករាជ្យភាពរបស់តុលាការ និងគាំទ្រដំណើរការតាមនីតិវិធី។ ដូច្នេះនោះគឺជាអ្វី ដែលជាគោលបំណងរបស់គាត់»។
ក្រុមអ្នកជំនាញយល់ថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អរវាងអង្គការសហប្រជាជាតិនិងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអាចជាសក្ខីកម្មដ៏ល្អមួយដែលនឹងផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់កម្ពុជាច្រើន ជាពិសេសក្នុងខណៈពេលបច្ចុប្បន្ន ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកំពុងតែព្យាយាមស្វះស្វែងរកការគាំទ្រដើម្បីបានទទួលអាសនៈជាសមាជិកមិនអចិន្ត្រៃយ៍ក្នុងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ។
លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ យល់ថា វាជាឱកាសមួយដែរដែលអង្គការសហប្រជាជាតិអាចនឹងប្រើ ដើម្បីធ្វើជាហេតុផលក្នុងការសម្របសម្រួល ឬដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលឱ្យគោរពឯករាជ្យភាពរបស់តុលាការខ្មែរក្រហម ព្រោះវាទាក់ទងនឹងកិត្តិនាមរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិដែរ។
«វាអាចប៉ះពាល់ទៅដល់កិត្តិយស សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ ឬក៏ការងាររបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ប្រសិនបើមានសមាជិកមួយសូម្បីតែជាសមាជិកមិនមែនអចិន្ត្រៃយ៍ដែលមិនគោរពកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងអង្គការសហប្រជាជាតិនិងខ្លួន។ នេះយើងត្រូវគិតពិចារណាដែរ ហើយខ្ញុំថា គួរតែប្រទេសទាំងឡាយឯទៀត ដែលគាំទ្រឬមិនគាំទ្រ ត្រូវពិនិត្យមើលផងថា ប្រសិនបើជាប្រទេសមួយ និយាយទូទៅទេ មិនគោរពកិច្ចព្រមព្រៀងអន្តរជាតិ ហើយឱ្យចូលជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាមួយដែលអាចធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តដែលប៉ះពាល់ទៅដល់អាយុជីវិតប្រទេសនានាឬក៏ប្រជាជាតិនានានោះ»។
ប្រទេសកម្ពុជាកំពុងខិតខំស្វះស្វែងរកអាសនៈជាសមាជិកមិនអចិន្រ្តៃយ៍ក្នុងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិសម្រាប់អាណត្តិពីរឆ្នាំគឺឆ្នាំ២០១៣ដល់២០១៤។
លោក អ៊ុច បូរិទ្ធ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការបរទេស បានបញ្ជាក់ថា ប្រទេសកម្ពុជាមានគុណសម្បត្តិច្រើនដែលអាចនឹងគ្រប់លក្ខណៈដើម្បីទទួលបានការគាំទ្រសម្រាប់តំណែងជាសមាជិកមិនអចិន្ត្រៃយ៍របស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ក្នុងនោះ មានដូចជាបទពិសោធន៍ក្នុងការបញ្ចប់សង្គ្រាមផ្ទៃក្នុងដោយកម្ពុជាខ្លួនឯង ការចូលរួមក្នុងបេសកកម្មមនុស្សធម៌របស់អង្គការសហប្រជាជាតិតាមរយៈការបញ្ជូនក្រុមដោះមីនកម្ពុជាទៅក្រៅស្រុកជាដើម។
លោក អ៊ុច បូរិទ្ធ ក៏បញ្ជាក់ផងដែរថា ការកាត់ទោសខ្មែរក្រហម និងការសហការជាមួយស្ថាប័នអង្គការសហប្រជាជាតិនានា នៅពេលបច្ចុប្បន្ន ជាការកើតចេញពីឆន្ទៈរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
«កិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិគឺមិនត្រឹមតែដំណើរការកាត់ទោសក្រុមខ្មែរក្រហមទេ សំខាន់បំផុត ប្រសិនបើមិនមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់កម្ពុជាយើងជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩១ក៏គ្មានកិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីសដែរ។ បើអញ្ចឹងទេ ឆន្ទៈនៃការបញ្ចប់សង្គ្រាមដើម្បីស្វែងរកសន្តិភាពជូនជនរួមជាតិកម្ពុជាគឺរាជរដ្ឋាភិបាលបានសហការយ៉ាងល្អិតរមួតជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិ ចាប់តាំងពីឆ្នាំនោះមក រហូតដល់មានការបោះឆ្នោត ហើយបន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតមកក៏មានវត្តមានរបស់ទីភ្នាក់ងាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជាច្រើន មានរហូតដល់២០ ឬ៣០ទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិ រួមទាំងការិយាល័យសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញក៏មានដែរ។ អញ្ចឹងទេ បទពិសោធន៍នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះគឺយើងមានល្អប្រសើរណាស់ព្រោះកន្លងមកនេះ។ បើទោះបីជាមានបញ្ហាមិនយល់គ្នាតិចតួច ក៏ប៉ុន្តែជារួមគឺកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិគឺល្អ»។
ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាបានបញ្ជាក់ថា រហូតមកដល់ពេលនេះមានប្រទេសជាច្រើនបានសន្យាថា នឹងគាំទ្របេក្ខភាពរបស់កម្ពុជាក្នុងការបោះឆ្នោតនៅអង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងឆ្នាំក្រោយ។
លោក ឆាំង យុ ក៏យល់ស្របដែរថា ល្គឹកណាដែលកម្ពុជាសហការបានល្អជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិនៅឯសាលាក្តីខ្មែរក្រហម វានឹងជួយជាគុណសម្បត្តិមួយដែរដល់ការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជាចូលក្នុងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ ដូច្នេះការជំរុញឱ្យមានការស៊ើបអង្កេតលើការងាររបស់ក្រុមចៅក្រមស៊ើបអង្កេតដើម្បីជម្រះមន្ទិលសង្ស័យណាមួយជាការចាំបាច់។
«បើខ្ញុំជារាជរដ្ឋាភិបាលវិញ ខ្ញុំនឹងជំរុញ ឬក៏ស្នើសុំឱ្យអង្គការសហប្រជាជាតិបើកការស៊ើបអង្កេតដោយផ្ទាល់តែម្តង ហើយនេះខ្ញុំគិតថា នេះជាឱកាសមួយល្អសម្រាប់កម្ពុជា ជាជំហានថ្មី ជាទំព័រថ្មី ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាដែលចេះតែរកាំរកូសជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមក ហើយការធ្វើបែបនេះ វាបង្កឱ្យមានការជឿជាក់ទៅក្នុងតុលាការ ដែលវាស្របពេលទៅនឹងករណី០០២ដែលកំពុងតែរៀបចំ ស្របទៅនឹងដំណើរការ ហើយវាជួយដល់ការស្នើសុំរបស់កម្ពុជាឱ្យទៅជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខទៀត»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ អង្គការសហប្រជាជាតិនៅមិនទាន់បញ្ជាក់ថា គេនឹងចាត់វិធានការយ៉ាងណានៅឡើយទេ។
លោក ហ្វាហាន ហាក់ បញ្ជាក់ថា លោកដឹងថា លោកស្រី Patricia O’brien និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អង្គការសហប្រជាជាតិកំពុងពិភាក្សាគ្នាលើជំហានបន្ទាប់ទៀតប៉ុន្តែលោកមិនទាន់ទទួលបានព័ត៌មានជាក់លាក់នៅឡើយទេ។
«ទាក់ទងនឹងជំហានបន្ទាប់ទៀតគឺខ្ញុំមិនទាន់មានអ្វីជាក់លាក់នៅឡើយទេ ប៉ុន្តែលោកស្រីកំពុងតែធ្វើការលើរឿងនេះហើយ។ លោកស្រីនឹងប្រជុំជាមួយលោកអគ្គលេខាធិការ និងជាមួយមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ដទៃទៀតនៅអង្គការសហប្រជាជាតិនេះដើម្បីសម្រេច ថាតើជំហានបន្ទាប់ត្រូវធ្វើយ៉ាងណា»។
សាលាក្តីខ្មែរក្រហមកំពុងត្រៀមរៀបចំកាត់ក្តីសំណុំរឿងលេខ០០២នៅខែក្រោយ ប៉ុន្តែនៅមានការប្រទាំងប្រទើសគ្នាក្នុងសំណុំរឿងលេខ០០៣និង០០៤ ដែលសូម្បីចៅក្រមខ្មែរនិងបរទេសក៏មានការមិនចុះសម្រុងគ្នាជាបន្តបន្ទាប់ដែរ៕
បណ្តាញទាក់ទងគ្នា
ការបដិសេធមិនឲ្យលោក Rob Hamill ជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋរដ្ឋប្បវេណីនៅតែមានការរិះគន់.
រឿងចម្រូងចម្រាសក្នុងសំណុំរឿង០០៣និង០០៤មានការជ្រៀតជ្រែកផ្នែកនយោបាយ.
ប្រតិកម្មចម្រុះបន្ទាប់ពីសាលាក្តីកំណត់ពេលកាត់ទោសមេខ្មែរក្រហម.
ខែតុលា 28, 2011 
Camnews 