សៅរ៍ 03 កញ្ញា 2011
ឬទ្ធិពល
ទស្សនាវដ្តីសារព័ត៌មានសេរី
យោងតាមសារទូរលេខសម្ងាត់របស់ WikiLeaks ដែលត្រូវបានទម្លាយកាលពីសប្ដាហ៍មុនឲ្យ ដឹងថា ដោយបារម្ភខ្លាច នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អាចនឹងធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជាប្រែក្លាយទៅជាភូមាទី២ នោះ ក្រុមមន្ត្រីសហរដ្ឋអាមេរិក និង ក្រុមមន្ត្រីយួនបានពិភាក្សាគ្នា ជាច្រើនលើក ដើម្បីរិះរកវិធីល្អបំផុតដើម្បីឲ្យមានឥទ្ធិពលខ្លាំងលើកម្ពុជា ប្រយោជន៍ទប់ស្កាត់តួនាទីដែលចេះតែកើនឡើងរបស់ប្រទេសចិន ។
នៅក្នុងការពិភាក្សាមួយចំនួន ក្រុមមេដឹកនាំយួននិងក្រុមមន្ត្រីសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលមកបំពេញទស្សនកិច្ច ភាគីទាំងពីរបានគូសបញ្ជាក់ពីភាពចាំបាច់កាន់តែខ្លាំងឡើង ក្នុងការបន្តទំនាក់ទំនងជិត ស្និទ្ធជាមួយ ហ៊ុន សែន ។ ដោយសារទូរលេខនោះ បានបន្តលើកឡើងថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំមុនមកយួនបានបង្ហាញការខកចិត្តកាន់តែខ្លាំងឡើង ដោយសារតែខ្លួនមិនអាចប្រើឥទ្ធិពលដែលខ្លួនធ្លាប់មានលើ ហ៊ុន សែន នៅពេលដែលជននេះមានអំណាចកាន់តែខ្លាំង និងមានការយល់ដឹងកាន់តែច្រើនពីនយោបាយ ពិសេសក្នុងការទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសចិន ។
នៅក្នុងជំនួបមួយកាលពីខែកុម្ភៈឆ្នាំ ២០០៦ជាមួយលោក ប៉ូល ហ្គ្រូវ មន្ត្រីគណៈកម្មាធិការត្រួត ពិនិត្យនៃ ព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក ក្រុមមន្រ្តីយួនបានត្អូញត្អែរ អំពីការបាត់បង់ផលប្រយោជន៍របស់ខ្លួន នៅកម្ពុជា ទៅក្នុងដៃចិន ។
Le Van Bang អនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសយួនត្រូវបានដកស្រង់សម្ដីក្នុងសារទូរលេខយ៉ាងដូច្នេះ ថា ” ហ៊ុន សែន មិនស្ដាប់វៀតណាមទៀតទេ ។ វៀតណាមគ្មានឥទ្ធិពលទៀតទេ ចិនទើបមានឥទ្ធិពល ដូច្នេះហើយ បានជា ហ៊ុន សែន ស្ដាប់ចិន ។ ប៉ុន្តែមិនថា យ៉ាងណាឡើយ វៀតណាមនឹងបន្តគាបសង្កត់កម្ពុជា ឲ្យធ្វើអ្វីៗប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវ ” ។
ហើយនៅក្នុងជំនួបមួយកាលពីឆ្នាំ២០០៥ Vu Khoan ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីយួន បានប្រាប់ អេរិក ចន ដែលជាឧបការីក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក ទទួលបន្ទុកកិច្ចការ អាស៊ីខាងកើតនិងប៉ាស៊ីហ្វីកថា ” ស្ថានភាពនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាគឺធ្ងន់ធ្ងរណាស់ ហើយសហគមន៍អន្តរជាតិគួតែស្វែងរកវិធីជំរុញទឹកចិត្តកម្ពុជា ឲ្យអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងមាគ៌ាត្រឹមត្រូវ ដើម្បីធានាបាននូវសន្តិភាព ស្ថេរភាព និងវិបុលសុខ ” ។
ក៏ដូចគ្នាដែរ នៅក្នុងជំនួបជាមួយលោក ប៉ូល ហ្គ្រូវ កាលពីដើមឆ្នាំ២០០៦ Do Ngoc Son ជាអគ្គនាយកនៃក្រសួងការបរទេសយួន បានទទូចសុំឲ្យក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ប្រើភាពទន់ភ្លន់ជាមួយកម្ពុជា ។ ដោយលោក Sonបានក្រើនរំឭកថា ” ប្រសិនជាសហរដ្ឋអាមេរិកបន្តនិយាយច្រំដែលៗ អំពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនិងអំពើពុករលួយ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាទៀតនោះ ខ្លួននឹងត្រូវបង្ខំឲ្យចាកចេញពីប្រទេសកម្ពុជា ដូចដែលខ្លួននៅក្នុងប្រទេសភូមាដូច្នោះដែរ រួចឥទ្ធិពលទាំងអស់នឹងបានទៅលើចិនមិនខាន ” ៕