ដោយ : រតនា
ថ្ងៃទី 5 កញ្ញា 2011
CEN
ភ្នំពេញ:លោក ហួត វុទ្ធី ព្រះរាជអាជ្ញា តុលាការខេត្តកំពង់ចាម បានធ្វើការចោទប្រកាន់លើលោក សេង ស៊ាងលី ប្រធានគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំខេត្តកំពង់ចាម ពីបទមេគំនិត និងញុះញង់ឲ្យមានការស្អប់ខ្ពើមជាតិសាសន៍ យោងតាមច្បាប់ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ មាត្រា ៤៩៤, ៤៩៥ និងមាត្រា ៤៩៦។ សំណុំរឿងនោះ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់ចៅក្រមស៊ើបអង្កេត លោក អ៊ុំ ចាន់ថុល ដែលជាអនុប្រធានតុលាការខេត្តកំពង់ចាម ដើម្បីចាត់ការបន្ត។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់ពីមន្ត្រីតុលាការ។
ការចោទប្រកាន់លើប្រធានគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សខេត្តកំពង់ចាមដូច្នេះ ត្រូវបានធ្វើឡើង ក្រោយពីការចាប់ខ្លួនសកម្មជន ២ នាក់ របស់គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស នៅស្រុកត្បូងឃ្មុំ កាលពីថ្ងៃទី១កញ្ញា ឆ្នាំ២០១១។ នោះគឺលោក ផាន ផា អាយុ ៦៦ ឆ្នាំ ជាអនុប្រធានគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ប្រចាំឃុំទន្លេបិទ និងបុរសសកម្មជនម្នាក់ទៀត នៅផ្ទះទល់មុខគ្នា ឈ្មោះ ភូមិ យាន ៧១ ឆ្នាំ។ ជនទាំងពីរ ត្រូវបានតុលាការសម្រេចឃុំខ្លួន ក្រោមបទចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ឲ្យមានបទឧក្រិដ្ឋ ដោយសារតែផ្សព្វផ្សាយឯកសារគោលនយោបាយគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ដែលមានខ្លឹមសាររិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងរឿងព្រំដែនជាមួយប្រទេសជិតខាង ជាពិសេសជាមួយប្រទេសវៀតណាម។
ប្រភពពីតុលាការបញ្ជាក់ថា បុរសជាប់ចោទទាំងពីរនោះ បានឲ្យដឹងថា ឯកសារគោលនយោបាយគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ត្រូវបានយកពីផ្ទះរបស់លោក ម៉ៅ មុនីវណ្ណ អនុប្រធានគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ដែលជាអតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសមរង្ស៊ី ប្រចាំខេត្តកំពង់ចាម ហើយពួកគេគ្រោងយកឯកសារទាំងនោះ ទៅចែកផ្សព្វផ្សាយតាមបញ្ជារបស់លោក សេង ស៊ាងលី ប្រធានគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ប្រចាំខេត្តកំពង់ចាម។
មន្ត្រីតុលាការ បានបញ្ជាក់ថា ក្នុងឯកសារទាំងនោះ បានចោទប្រកាន់សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងរដ្ឋាភិបាល ថាបានអនុវត្តតាមយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ប្រទេសវៀតណាម ដូចជាធ្វើឲ្យមានចលនា ក៥ ដែលនាំឲ្យស្លាប់មនុស្សរាប់ម៉ឺននាក់, ការចុះសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ដែលធ្វើឲ្យបាប់បង់ទឹកដីខ្មែររាប់ម៉ឺនគីឡូម៉ែត្រក្រឡា, ព្រឹត្តិការណ៍រដ្ឋប្រហារ ថ្ងៃ៥-៦កក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ ព្រមទាំងការផ្តល់ដីសម្បទានឲ្យក្រុមហ៊ុនវៀតណាមរាប់ម៉ឺនហិកតា ដែលនាំឲ្យប្រជាជនវៀតណាម កាន់តែច្រើនចូលមករស់នៅលើទឹកដីកម្ពុជា។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ក្នុងករណីនេះ ពាក់ព័ន្ធដល់លោក ម៉ៅ មុនីវណ្ណ អនុប្រធានគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ឬយ៉ាងណានោះ គឺអាស្រ័យលើការស៊ើបអង្កេតរបស់តុលាការ។ រីឯការចាប់ខ្លួនលោក សេង ស៊ាងលី ប្រធានគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សខេត្តកំពង់ចាម ឬយ៉ាងណា? គឺជាសិទ្ធិរបស់ចៅក្រមស៊ើបអង្កេត។
ពាក់ព័ន្ធនឹងការចាប់ខ្លួនសកម្មជនពីរនាក់ របស់គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស នៅខេត្តកំពង់ចាមនោះ គណៈកម្មាធិការអចិន្រៃ្តយ៍គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស បានជួបប្រជុំគ្នាកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១១ ក្រោមអធិបតីភាពលោក សឺន ស៊ូប៊ែរ្តិ៍ ប្រធានគណៈកម្មាធិការនាយក, លោក ប៉ែន សុវណ្ណ ប្រធានគណៈកម្មាធិការវិន័យ និងលោក កឹម សុខា ប្រធានគណៈកម្មាធិការប្រតិបត្តិគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន បានលើកឡើងថា កិច្ចពិភាក្សាអំពីករណីចាប់ខ្លួនសកម្មជនគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សគឺ លោក ផាន ផា និងលោក ភូមិ យាន កាលពពីថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១១ ដោយអាជ្ញាធរ និងប៉ូលីសខេត្តកំពង់ចាម ត្រូវបានថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស បានសម្រេចថា៖
១. សកម្មជនគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សទាំងពីររូប គឺលោក ផាន ផា និងលោក ភូមិ យាន មិនបានធ្វើអ្វីខុសនឹងច្បាប់រដ្ឋទេ។ លោកទាំងពីរមិនបានយកឯកសារណាមួយទៅបិទផ្សាយ ឬចែកចាយជាសាធារណៈ ដែលនាំឲ្យមានការញុះ ដូចការចោទប្រកាន់របស់អាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលឡើយ ។ ឯកសារដែលនៅនឹងដៃសកម្មជនមូលដ្ឋានរូបនេះ ហើយដែលត្រូវមេភូមិមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានឆក់យកទៅនោះមាន ៖ បញ្ជីឈ្មោះអ្នកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១០ ឯកសារផ្សេងៗពាក់ព័ន្ធនឹងការបោះឆ្នោត ឯកសារសំណួរចម្លើយជុំវិញគោលនយោបាយរបស់គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស និងឯកសារសម្រង់ព្រឹត្តការណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងទស្សនៈនយោបាយកម្ពុជា ដែលស្រង់មកពីមជ្ឈដ្ឋាននានា សម្រាប់ជំនួយស្មារតីផ្ទៃក្នុងថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ទុកជាការពិចារណាតែប៉ុណ្ណោះ។
២. គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស យល់ឃើញថាការចាប់ខ្លួនសកម្មជនគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សទាំងពីររូបនេះ បណ្តាលមកពីគុំនុំគំគួន កាច់កុងគ្នារវាងសកម្មជនថ្នាក់មូលដ្ឋានរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មកលើសកម្មជនគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សដែលនៅផ្ទះជិតគ្នា ដោយហេតុការពារនយោបាយរបស់គណបក្សរៀងៗខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ ។
៣. គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស យល់ឃើញថាការចាប់ខ្លួននេះ គឺជាការគម្រាមកំហែង បំភិតបំភ័យនយោបាយទៅលើសកម្មជនគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ស្របពេលដែលការរៀបចំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតចាប់ផ្តើម ហើយដែលអាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិនយោបាយ និងបរិយាកាសនៃការបោះក្នុងពេលខាងមុខ ។
៤. គណបក្សសិទ្ធិមនុស្សត្រូវធ្វើការតវ៉ា និងទាមទារជាដាច់ខាតឲ្យរដ្ឋាភិបាល ដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ពិនិត្យឡើងវិញនូវករណីនេះ ដើម្បីធ្វើឲ្យមានការដោះលែងសកម្មជនគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សទាំងពីររូបខាងលើ ដោយសុំកុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលយកបញ្ហាតូចពង្រីកឲ្យទៅជាធំ ដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ និងច្របូលច្របល់ស្ថានភាពនយោបាយ ជាពិសេសការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជាពេលខាងមុខឲ្យសោះ។
៥. គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ជាគណបក្សនយោបាយមួយ ដែលប្រកាន់យកគោលការណ៍អហឹង្សា ដែលមិនទម្លាប់បង្កបញ្ហាឲ្យមានបរិយាកាសច្របូកច្របល់ និងមិនដែលមានគំនិតបង្កាត់ភ្លើង ជម្លោះនយោបាយមុននោះទេ។ ការទាមទារ តវ៉ាឲ្យមានការដោះលែងសកម្មជននេះ គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស នឹងធ្វើតាមររយៈផ្លូវច្បាប់ ផ្លូវទូត និងសកម្មភាពនានាដោយអហឹង្សាទាំងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ទាំងនៅប្រទេសនានា ដូចជា សហរដ្ឋអាមេរិក កាណាដា និងសភាពអឺរ៉ុបជាដើមឲ្យព្រមៗគ្នា ។
៦. ក៏ប៉ុន្តែបើដរាបណានៅតែមិនទាន់មានការដោះលែងសកម្មជនទាំងពីររូបខាងលើនេះទេ ថ្នាក់ដឹកនាំ សកម្មជន អ្នកគាំទ្រ គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស រួមជាមួយនឹងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ អ្នកស្នេហាជាតិ អ្នកស្រឡាញ់សិទ្ធិសេរីភាពទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស ត្រូវតែបញ្ចេញប្រតិកម្មទាមទារ តវ៉ា នៅគ្រប់ទិសទី រហូតទាល់តែមានការដោះលែងសកម្មជនទាំងពីររូបនេះ ។
៧. គោលបំណងជាចំបងរបស់គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ក្នុងករណីនេះគឺ សុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលបញ្ឈប់ការចោទប្រកាន់ ដោយការយល់ច្រឡំពីរបាយការណ៍ថ្នាក់ក្រោមនេះ និងសុំឲ្យមានការដោះលែងសកម្មជនគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សទាំងពីររូបខាងលើ ឲ្យបានឆាប់រហ័ស៕