ខែកញ្ញា 9, 2011 
ដោយ សុខ សេរី
2011-09-09
វិទ្យុអាស៊ីសេរី
ប្រទេសកម្ពុជា គ្រោងបើកការធ្វើអាជីវកម្មលើធនធានប្រេងកាត និងឧស្ម័ននៅឆ្នាំ២០១២ ខាងមុខ ប៉ុន្តែសេចក្ដីព្រាងច្បាប់គ្រប់គ្រងអាជីវកម្ម និងចំណូលធនធានប្រេង និងឧស្ម័ននោះ កំពុងតែស្ថិតនៅក្នុងការសិក្សា និងចងក្រងនៅឡើយ។
០៩-កញ្ញា-២០១១៖ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និង ជា រដ្ឋមន្ត្រី ទទួល បន្ទុក ទីស្ដីការ គណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក សុខ អាន នៅ ក្នុង សន្និសីទ កាសែត នា អាកាសយានដ្ឋាន អន្តរជាតិ ភ្នំពេញ។ (RFA/Sok Serey)
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១១ បានបញ្ជាក់ថា ក្រុមអ្នកច្បាប់ និងមន្ត្រីជំនាញកំពុងតែមមាញឹកធ្វើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងប្រេងកាត និងឧស្ម័ន ដើម្បីឲ្យសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះក្លាយជាច្បាប់ល្អ និងស្របតាមបទដ្ឋានអន្តរជាតិ នៅមុនពេលការឆ្លងដោយទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីនៅពេលខាងមុខ។
ប្រភពបានឲ្យដឹងថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់សំខាន់នេះមានចំនួន២ គឺសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងប្រេងកាត និងឧស្ម័ន និងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការយកពន្ធលើប្រាក់ចំណូលប្រេងកាត និងឧស្ម័ន ដែលកំពុងតែស្ថិតនៅក្នុងដៃនៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីនៅឡើយ។
រដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក សុខ អាន និងជាឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានមានប្រសាសន៍នៅក្នុងសន្និសីទកាសែតនៅឯអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី៩ ខែកញ្ញា ថា មន្ត្រីជំនាញកំពុងតែសិក្សា និងចងក្រងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងប្រេងកាត និងឧស្ម័ននេះបានចំនួនភាគច្រើនហើយ។
លោកមានប្រសាសន៍បន្តដូច្នេះ ៖ «គឺយើងសិក្សាច្រើន យើងទាក់ទងនឹងអ្នកជំនាញការក៏ទាក់ទងដែរ ទាក់ទងនឹងច្បាប់អន្តរជាតិក៏យើងទាក់ទងដែរ ដើម្បីឲ្យយើងធ្វើយ៉ាងម៉េចឲ្យច្បាប់ប្រេងកាតមួយដែលល្អ ហើយដែលរួមចំណែកឲ្យបានច្រើនបំផុតដល់ការអភិវឌ្ឍកម្ពុជា។ ព្រោះរឿងហ្នឹងមិនអាចបរទេសណាមកធ្វើជំនួសយើងក្នុងបរិបទសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយកម្ពុជាទេ»។
លោក សុខ អាន មិនអាចបញ្ជាក់បាននៅឡើយទេ អំពីកាលបរិច្ឆេទដែលសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះនឹងត្រូវដាក់ឆ្លងកិច្ចប្រជុំទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីនៅពេលណា?
កាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១១ កន្លងទៅ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រកាសថា ប្រទេសកម្ពុជា នឹងទទួលបានតំណក់ប្រេងដំបូងនៅថ្ងៃទី១២ ខែ១២ ឆ្នាំ២០១២ នៅវេលាម៉ោង ១២យប់។
មានមន្ត្រីជំនាញមកពីអាជ្ញាធរជាតិប្រេងកាតកម្ពុជា ក្រសួងឧស្សាហកម្ម រ៉ែ និងថាមពល ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ និងមន្ត្រីជំនាញមកពីអង្គការ យូអ៊ិនឌីភី (UNDP) បានចូលរួមចងក្រងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់សំខាន់នេះ។
ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលរបស់សម្ពន្ធភាពដើម្បីតម្លាភាពចំណូលធនធានប្រេង ឧស្ម័ន និងរ៉ែ លោក ម៉ម សម្បត្តិ បានមានប្រសាសន៍ថា លោកចង់ឲ្យមានការចូលរួមពិភាក្សាឲ្យបានច្រើនពីសង្គមស៊ីវិលនៅមុនពេលសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ ត្រូវបានឆ្លងដោយទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។
លោកបន្ថែម ៖ «ចង់ឲ្យខ្លឹមសារច្បាប់ឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីការផ្ដល់សម្បទាន ការធ្វើកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងក្រុមហ៊ុនជាមួយរដ្ឋាភិបាល ហើយនិងដំណើរការនៃការគ្រប់គ្រងនេះឲ្យវាមានលក្ខណៈតម្លាភាព»។
សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានដោយអាជ្ញាធរជាតិប្រេងកាតកម្ពុជា បានបញ្ជាក់នៅឆ្នាំ២០០៥ ថា ក្រុមហ៊ុនឆេវរ៉ុន (Chevron) របស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានរកឃើញអណ្ដូងប្រេងកាតចំនួន ៤កន្លែង នៅប្លុកអេ (block A) នៅបាតសមុទ្រក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ៕
Camnews 
ប្រធានអង្គការUNESCO, ប្រធានអាជ្ញាធរអប្សរា, ប្រធានគ្រប់គ្របប្រេង ចុងឈ្នាសក៍គាត់គ្រប់គ្រង តំណែងជា ឧប្បនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៍ជារូបគាត់។
យី ដូចច្រើនសម្បើមហើយគ្រូតាមួយនេះ យកលុយទៅណាអស់? អញ្ចឹងហើយបានជាខ្មែរនៅតែក្ររហាម។
កុំប្រាប់ថា ប្រេងស្រុកខ្មែរអត់មានលុយចិញ្ចឹមខ្មែរទៀតណា៎គ្រូតា!!!…..
តេជោ ល្មមដកតំណែងនេះអោយខ្មែរគ្រប់គ្រងខ្លះទៅ ទុកអោយយូនទាំងអស់អញ្ចឹង ខ្មែរអត់មានអ្វីធ្វើទេ បើរវល់តែអោយយូនគ្រប់គ្រងអញ្ចឹងនោះ។
សូមអរគុណ
Hunter
េ្រពាះ្រសុកែខ្មរ មិនសូវមានអ្នកេចះ េដាយេហតុថាអ្នកឯកេទសមួយចំនួន បានស្លាប់កាលពីសម័យ ប៉ុល ពត អស់បាត់េហីយ។ ដូេច្នះេហីយេទីប ឯកឧត្ដមរូបេនះគាត់កាន់កែន្លង ជាេ្រចីនេនាះ៕
បញ្ហារុករកវាអាស្រ័យលើអ្នកជំនាញធំៗពីបរទេស។ដូច្នោះបើបាន
១០ភាគ គេច្បាស់ជាកាត់យក៥ទៅហើយ ឯចំនែកនៅសេសសល់
តូចសីុតាមតូច ធំសីុតាមធំ។ទំរាំបានមកដល់រាស្ត្រតូចតាចទាល់តែយូរ
អង្វែង។
លោក(BAKII) គ្មាននរណាម្នាក់រស់ជាអមតះេនាះេឡីយ។ ពួកេគនឹងចាស់ជរា េហីយក៏េចតរ៉ូយ រឺ តាយេឡវ មិនខាន។ ពួកេគមិនអាច ផឹកេ្របង និងហឹតឧស្ម័ន យកទៅជាមួយនៅេពលែដល ពួកេគលាចាកេលាកេនះេទ៕
That right! But before those bondits die, they grap all the money as much as they could for their families. And their kids will be the next millionaires while the low and middle class families will be the poorers. Cambodia known as a corrupted country through the world due to those greedy bondits & Okhnas. And those bondits should shame to themselves if they do not know how to solve the problem with Siam about the sea border. However, I don’t think that those bondits have the feelings about their actions, except their greedy activities and powers. Good luck to the poor and middle class khmers for their dream monies from the oil!
ច្បាប់ដែលមិនចេញ
១- សភាមមាទាំងថ្លៃល្ងាចព្រឹក សុទ្ឋតែសមាជិកជំនាញខាងច្បាប់
ពិភាក្សាដេញដេាលវាគ្មិនចំណាប់ រកលក្ខខណ្ឌចាប់ជនពុករលួយ ។
២- ច្បាប់សំខាន់អនគ្ឃតាក់តែងយូរហេីយ តែងមិនចប់ឡេីយ ជាច្បាប់លេីកស្ទួយ
ខេមរាប្រុសស្រីនឹងអស់ភ័យព្រួយ កម្ពុជាតែមួយនៅជ្រេាយអាសុី ។
៣- នៅស្ងៀមសុខសេាះ ឮដំណឹងហេង ស្រុកយេីងមានប្រេងសំបូរហូរហៀរ
មិនចាញ់អារ៉ាប់ អុីរ៉ង់ លីប៊ី ខេមរាគ្រប់គ្នាសង្ឃឹមទុកទៅ!
៤- ប៉ុន្តែបេីច្បាប់តែងមិនចេះចប់ អស់ជាងឆ្នាំដប់សរសេរមិនត្រូវ
ជជែកទៅជជែកមកវាក៏ស្ទះផ្លូវ ប្រេងឆ្អិនប្រេងឆៅនៅក្រេាមឪច្បាប់ ។
៥- ច្បាប់ខ្មែរក្រហមក៏ពិបាកតែង ពន្យាឱ្យវែងទាល់ទណ្ឌិតស្លាប់
ទៅតាមធម្មជាតិមិនបាច់ប្រេីច្បាប់ ក្រែងវាក្រឡាប់ជាប់ដល់បុរសខ្លាំង ។
៦- ច្បាប់នៅស្រុកយេីងត្បាញគេក្រង ក្រាស់ហេីយទន់ផងអង្គុយទាំងផ្ទាំង
គេរេីសសូត្រល្អត្បាញវាសម្រាំង ដល់ចេញប្រេងសាំងចូលឃ្លាំងមេខ្លេាង ។
៧- ច្បាប់ពុករលួយជួយឱ្យរលាយ ជួយឱ្យពួកនាយមានបានទាំងហ្វូង
នៅសល់ចំនៀរតិចតួចរាយរង គេស្រែកបំពងថាដាក់ធនាគារ ។
៨- យេីងកុំភ័យភិតគិតតែពីព្រួយ ចាំមេយេីងជួយច្បាស់ជាមេឃា
យេីងរស់ដូចចកកណ្តាលជលសារ គួរអស់ខេមរាពិចារណ៍ផ្ទាត់ផ្ទៀង ។
៩- យេីងបានត្រឹមរស់ទាំងឆេាតទាំងល្ងង់ យេីងកាប់បំពង់រង់ចាំទឹកភ្លៀង
គេ្េបាកយេីងញយតែយេីងមិនរាង គ្មានទេទឹកភ្លៀងព្រេាះមេឃអប្រិយ ។
១០- ពួកយេីងអ្នករដ្ឋការធម្មតា ពលករផងណាក៏សែនក្រក្រៃ
ប្រឹងហូរញេីសជេា រកបានមួយថ្ងៃ កូនប្រុសកូនស្រីខកខានសិក្សា ។
១១- ក្រឡេកទៅមេីលកូនជនទុច្ចរិត ចាយអត់អាណិតសុទ្ធតែដុល្លា
សុីផឹកសេីចហេ៊ារសប្បាយអស្ចារ្យ មកពីអ្នកណា មិនគឺពីមេ???
១២- ពីខ្ពស់មកទាប រាបសុទ្ធតែហ្វូងឈ្លេីង បឺតឈាមខ្មែរយេីងមកជាហូរហែ
វាបឺតសម្លាប់យេីងពលរដ្ឋខ្មែរ ច្បាប់យេីងតែងដែរតែតែងមិនចេញ!!!!
លោកេកាងកាង,
ឥចឹងហើយបានជាខ្ញុំចង់អោយរាស្ត្រយល់ដឹងពីកម្មវិធីស្រាវជ្រាវឧស្ម័ន្រ
ទាំងនោះគឺយើងត្រូវចំណាយទៅលើថ្លៃឈ្នួលមួួយភាគធំ មិនមែនចេះតែ
បូមបានប្រាក់ដុល្លារហូរចូលស្រួលៗដូចពួកញោះញង់មួយចំនួនថានោះទេ។
ប៉ុន្តែក្នុងរយពេលយូរ យើងនឹងទទួលផលគួរជាទីគាប់ចិត្ត ហើយប្រជារាស្ត្រ
នឹងមានជីវភាពធូរធា ប្រទេសទាំងមូលក៍សំបូរសប្បាយអោយតែប្រទេសយើង
នៅមានសន្តិភាពដោយគ្មានការប្រកាប់ប្រចាក់គ្នារវាងខ្មែរនិងខ្មែរ នេះជាភាព
ចាំបាច់បំផុតសំរាប់ខ្មែរទូទៅទាំងក្នុងនិងក្រៅប្រទេសគួរយល់ដឹងគ្រប់ៗគ្នា។